Münazara nedir? Münazara nasıl yapılır? Münazaranın Özellikleri

Herhangi bir konu üzerinde zıt düşüncelerin karşılıklı olarak savunulmasına Münazara denir.

Münazarada önemli olan "savunma"dır. Taraftarı az olan bir düşünce, iyi savunulduğu zaman çok kişi tarafından takdir edilebilir.

Münazara için genellikle üçer ya da dörder kişilik iki grup kurulmalıdır. Gruplardan birisi işlenecek konuya olumlu, diğeri ise olumsuz yönden savunmalıdır. Yani, bir grup "tez", diğer grup ise "antitez"i almalıdır.

Ayrıca, münazara yapacak kişileri değerlendirecek bir "jüri" seçilmelidir. Jüri, ya başlangıçta ya da münazara yapılacağı gün seçilebilir.

Olumlu tezin savunulması, olumsuzdan daha kolay olduğu için, konuşmaya, olumlu tezi savunan gruptan biri başlamalıdır.

Konuşmacıların savunmalarının gücü kadar, taraflı ve tarafsız dinleyicilerin gösterilerinin de jüri üzerinde etkisi bulunur. Ancak, taraf tutan dinleyicilerin, karşı taraf konuşmacılarının moralini bozacak nitelikte gösteride bulunmaları doğru değildir. (K. Garipoğlu, Kompozisyon Bilgileri, s. 31)

Münazaraya katılacak kişiler ve jüri üyeleri münazara tekniği konusunda bilgilendirilmelidir.

İki grup da kendi aralarında iş ve konu bölümü yapıp münazara gününe kadar hazırlıklarını tamamlamalıdır. Konuşmacılara, araştırma için en az 2-3 hafta süre verilmelidir.

Gruptaki her kişi savundukları konunun değişik alt konuları hakkında konuşmak zorundadır. Birden fazla kişi, aynı alt konuyu savunamaz. Münazarada yazılı metne bakarak okuma olmaz. Savunulan konu; sözlü ele alınmalıdır. Konuşmacıların, konularını bir kâğıda yazıp okumaları çok yanlıştır.

Münazarada etkili savunmanın önemli olması gibi, belli zaman içinde konuşmak da önemlidir. Bu nedenle konuşmacılara eşit zaman dilimleri verilmelidir. Bu zaman, genellikle 5-15 dakikadır.

Ayrıca, münazarayı izleyen grup da çok önemlidir. Konuşmacılar; konularını savunurken izleyicilerin büyük bir sessizlikle konuları dinlemesi gerekmektedir. Konuşmacıların tutarsız bir düşüncesi, yanlış yerde yapılmış bir mimik hareketi izleyicilerde tepkiye neden olmamalıdır. İzleyiciler savunulan düşüncenin doğruluğunu ya da yanlışlığını onaylayacak davranışlardan uzak durmalıdır. Ancak, böylece jürinin doğru ve tarafsız değerlendirmesi mümkün olur.

Jürinin, değerlendirmede dikkat edeceği özellikler:

• Türkçeyi kullanma gücü. (Diksiyon, vurgu, tonlama, kelime hazinesi, cümle kurma vb.)
• El, kol ve yüz hareketlerini yerinde kullanma.
• Savunmada inandırıcı olma. (Belgeler, istatistikî bilgiler, resimler, gazete ve dergi haberleri, güncel olaylarla örnekleme vb.)
• Konuşmacıların fizikî özellikleri. (Temiz ve düzenli kıyafet, saç, sakal tıraşı vb.)
• Örnek Münazara Konuları
• Çok gezen mi çok bilir, çok okuyan mı?
• İlk insanlar mı daha mutludur, günümüz insanı mı?
• Savaşta bilgi mi üstündür, kılıç mı ?
• Toplumun ilerlemesinde kadın mı, erkek mi daha önemlidir?
• Başarıda çalışmak mı, şans mı önemlidir?
• Kalkınmada köyden mi, kentten mi başlamalı?
• İklim; insanın kişiliğini değiştirir mi, değiştirmez mi?
• Turizmin gelişmesinde para mı önemli, eğitim mi?
• Uygarlığın gelişmesinde sanat mı, bilim mi önemlidir?
• Ormanların korunmasında yasalar mı, çevre bilinci mi etkili olur?
• Çocuk eğitiminde aile mi, okul mu etkilidir?
• Başarıya ulaşmak için zekâ mı, çalışmak mı önemlidir?
• Para; her kapıyı açar mı, açmaz mı?
• Çocuk eğitiminde anne mi, baba mı daha önemlidir?
• Ülkenin kalkınmasında tarım mı, sanayi mi önde tutulmalıdır?
• Ailede kadın çalışmalı mı, çalışmamalı mı?
• İnsan mı doğaya, doğa mı insana hâkimdir?
• İnsana suç işleten kendisi midir, toplum mu?
• Ülkeyi kalkındıracak olan para mıdır, eğitim midir?
• Ülkenin hızlı kalkınmasını sağlayan kamu sektörü müdür, özel sektör mü?
• Çocuk eğitiminde çevre mi, aile mi etkilidir?
• Atomun bulunması insanlık için yararlı mı, zararlı mı olmuştur?
• Bir toplumun gelişmesinde sinema mı, tiyatro mu etkilidir?
• Savaşlar yapıcı mıdır, yıkıcı mıdır?

Önceden seçilen bir konu hakkında iki karşıt grubun bir jürinin önünde tartıştığı konuşma türüne münazara denir. Münazarada konu hakkında bir tez ve bir antitez vardır. Konuşmacı gruplardan biri bir tez öne sürerken diğer grup bu tezi çürütmeye çalışır. Tartışma bir jüri önünde yapılır. Her grubun başkanı vardır ve başkanlar o grubun sözcüsü konumundadır.

Münazarada yapısal bir “yarışma” ortamı oluşturulur. Çünkü bir konunun zıt iki kutbu tartışılır ve tartışmadan mutlaka bir galibin çıkması gerekir. Tartışma ortamında bir yarışma ruhu yoktur. Çünkü tartışmanın amacı sadece iki zıt görüşün çarpışarak ortaya daha doğru ve objektif bir görüşün ortaya çıkartılmasıdır. Münazarada amaç bir görüşün sunulan kanıtlar yardımıyla karşı tarafa benimsetilmesi, o tarafın ikna edilmesidir.

Münazaranın özellikleri madde madde:

• Öne sürülen düşünceyi ispatlama ve tartışmadan birinci çıkmak için mücadele edilir.
• Konuşmacıların sayısı 1 ile 4 arasında değişkenlik gösterebilir, gruplar sözcülerini ya da başkanlarını daha önceden tespit ederler
• Konuşmaların sona ermesinin akabinde jüri, konuşmacıların yaptığı hazırlığı, karşı düşüncelerini ve konuşma yeteneklerini göz önünde bulundurarak bir değerlendirme yapar ve yarışmadan galip çıkacak olan kişiyi açıklar.
• Münazaralar genel olarak okullarda yapılan tartışmalardır.